De perfecte combinatie voor de woningnood

Flexwoningen zijn een cruciaal antwoord op het acute woningtekort in Nederland, omdat ze snel gerealiseerd, verplaatsbaar en vaak modulair zijn. Door deze woningen uit biobased materialen (materialen van natuurlijke, hernieuwbare bronnen zoals hout, hennep, stro of vlas) te bouwen, wordt een dubbele winst behaald: de woningnood wordt sneller aangepakt én de ecologische voetafdruk van de bouwsector wordt drastisch verlaagd.

Deze modulaire, fabrieksmatig geproduceerde woningen voldoen vaak aan de kwaliteitseisen van permanente bouw en zijn daardoor geschikt voor diverse doelgroepen, van starters en statushouders tot spoedzoekers.

De unieke voordelen van biobased flexwonen

De keuze voor biobased materialen in flexwoningen biedt voordelen die veel verder gaan dan alleen duurzaamheid:

• CO2-Opslag en Klimaatpositief: De meest indrukwekkende troef is dat hout en andere biobased materialen tijdens hun groei CO2 opslaan. Door deze materialen in de bouw vast te leggen, wordt koolstof langdurig uit de atmosfeer gehaald. Veel van deze woningen zijn daardoor CO2-neutraal of zelfs CO2-positief gebouwd, wat een directe bijdrage levert aan het tegengaan van klimaatverandering.

  
  

• Gezond Binnenklimaat: Natuurlijke materialen, zoals houtvezelisolatie, reguleren vocht en temperatuur op een natuurlijke manier. Dit zorgt voor een significant gezonder en comfortabeler binnenklimaat voor bewoners, met minder hittestress in de zomer en betere luchtkwaliteit.

  
  

• Volledig Circulair Ontwerp: De woningen worden ontworpen met het oog op demontage en hergebruik. Dit is essentieel voor flexwoningen met een tijdelijke locatie. Veel concepten werken met een materialenpaspoort, waardoor alle onderdelen later makkelijk kunnen worden hergebruikt of teruggegeven aan de natuurlijke kringloop.

  
  

• Regionale Economie: De grondstoffen, zoals hennep en vlas, kunnen deels op Nederlandse bodem worden verbouwd. Dit stimuleert de transitie in de landbouw naar vezelteelt en creëert nieuwe, regionale biobased ketens, wat ook de logistieke CO2-uitstoot verlaagt.

Kernmaterialen en technieken

De basis van de biobased flexwoning bestaat vaak uit de volgende materialen en technieken:

• Constructiehout: Vaak wordt gebruikgemaakt van CLT (Cross Laminated Timber) of ander massief hout uit duurzaam beheerde bossen voor de dragende constructie. Dit biedt een robuuste en demontabele basis.

  
  

• Isolatiematerialen: Isolatie wordt verzorgd door hernieuwbare materialen zoals houtvezel, hennep, vlas, stro of lisdodde. Deze bieden naast thermische isolatie ook uitstekende akoestische eigenschappen.

  
  

• Modulair en Prefab: Vrijwel alle biobased flexwoningen worden volledig prefab in een fabriek geproduceerd. Dit garandeert een hoge, constante kwaliteit, minimaliseert bouwafval en versnelt de oplevering aanzienlijk (soms binnen enkele weken). De woningen worden vervolgens als complete modules op de locatie geplaatst.

Koplopers in biobased flexwoningen en de ambitie voor 2025

De transitie naar biobased flexwoningen wordt gedragen door een groeiend aantal innovatieve bouwbedrijven, ontwikkelaars en overheden. Hoewel specifieke cijfers over geplaatste biobased flexwoningen in 2025 pas later definitief bekend zullen zijn, zijn de ambities en initiatieven veelbelovend:

• Landelijke Doelstellingen en Realisatie: De Nederlandse overheid heeft de ambitie om tot en met 2030 in totaal 37.500 flexwoningen te realiseren, als onderdeel van de bredere woningbouwopgave van 900.000 woningen. Voor 2024 lag de ambitie op 15.000 flexwoningen. Uit de meest recente rapportages (oktober 2025) blijkt dat er in 2024 circa 8.200 flexwoningen zijn gerealiseerd in Nederland. Hoewel dit cijfer onder de oorspronkelijke ambitie ligt, wordt er onverminderd hard gewerkt aan het versnellen van de bouw van deze broodnodige woningen. Een groeiend deel van deze gerealiseerde flexwoningen, nu en in de toekomst, wordt met biobased bouwmaterialen gerealiseerd, mede door subsidies en stimuleringsprogramma's die inzetten op duurzaamheid en circulariteit.

  
  

• Aanjagers en Bouwers: Verschillende spelers lopen voorop in de ontwikkeling en realisatie van biobased flexwoningen. Voorbeelden van bedrijven en initiatieven die actief zijn op dit vlak zijn

  
  

  • Barli (in samenwerking met partijen als Finch Buildings): Zij zijn gespecialiseerd in modulaire bouw en werken actief aan biobased concepten voor zowel tijdelijke als permanente huisvesting.

    
    

  • De Groot Vroomshoop (o.a. met het Heijmans ONE concept): Hoewel niet altijd 100% biobased, zijn zij pioniers in snel te plaatsen, modulaire woningen, waarbij de focus op duurzame materialen toeneemt.

    
    

  • Startups en Innovatieve MKB'ers: Een hele reeks kleinere, gespecialiseerde bedrijven en startups, vaak vanuit de houtbouw en circulaire economie, ontwikkelen specifieke biobased flexwoonconcepten die inspelen op de groeiende vraag. Namen als Bloxwonen, Modulo, Sustainer Homes, en Ecococon (voor strobalenbouw) zijn hier voorbeelden van.

    
    

  • Overheden als Vragende Partij: Provincies zoals Noord-Brabant en Friesland spelen een cruciale rol door concrete aanbestedingen en programma's te initiëren voor biobased en circulaire flexwoningen. Zij stimuleren de markt door de vraag te creëren en projecten te faciliteren. Denk aan de 'Flexvloot' van de provincie Noord-Brabant die inzet op 100% circulair en demontabel bouwen.

    
    

  • Samenwerkingsverbanden: Veel projecten ontstaan uit triple helix-samenwerkingen tussen overheid, kennisinstellingen en marktpartijen, die samen innoveren en de opschaling van biobased bouwconcepten versnellen.

De verwachting is dat in 2025 een aanzienlijk deel van de op te leveren flexwoningen een biobased component zal hebben, gedreven door een combinatie van overheidsstimulering, milieudoelstellingen en de groeiende vraag naar gezonde en duurzame leefomgevingen. De Dag van de Circulaire Bouw zal ongetwijfeld diverse van deze innovatieve projecten en hun bouwers etaleren.

Deel dit artikel: