Met een hittegolf voor de deur wordt de urgentie van klimaatbestendig bouwen opnieuw pijnlijk duidelijk. Nu de temperaturen stijgen, staat de bouwsector voor de taak om niet alleen nieuwe woningen te realiseren, maar deze ook zo te ontwerpen dat ze bestand zijn tegen extremere weersomstandigheden, waaronder langdurige hitte. De vraag is: hoe zorgen we ervoor dat onze toekomstige huizen comfortabel en leefbaar blijven, zelfs wanneer de thermometer de pan uit rijst?

De uitdaging: oververhitting in nieuwbouwwoningen

Klimaatverandering leidt tot vaker en intensere hittegolven, ook in Nederland. Dit stelt specifieke eisen aan de ontwerpen van nieuwe woningen. Zonder de juiste maatregelen kunnen huizen snel oververhit raken, wat leidt tot gezondheidsproblemen, slaaptekort en een verminderd wooncomfort. Ventilatiesystemen die primair gericht zijn op kouder weer, dichte isolatie die warmte binnenhoudt en grote glasoppervlakken op zonzijdes dragen vaak bij aan dit probleem. Het is cruciaal om huizen te ontwerpen die warmte buiten houden, in plaats van alleen warmte vast te houden.

Klimaatadaptief bouwen: oplossingen tegen hitte

Om oververhitting tegen te gaan, zijn diverse klimaat adaptieve maatregelen mogelijk bij de bouw van nieuwe woningen.

Strategische oriëntatie en zonwering: Het correct oriënteren van een woning en het toepassen van vaste of beweegbare zonwering (zoals luifels, overstekken of screens) kan direct zonlicht en daarmee warmte-instraling drastisch verminderen.

Natuurlijke ventilatie en koeling: Ontwerpkeuzes die zorgen voor goede dwarsventilatie en nachtelijke koeling, eventueel gecombineerd met passieve koelingssystemen, kunnen de binnentemperatuur aanzienlijk verlagen zonder afhankelijkheid van actieve airconditioning.

Groene daken en gevels: Deze elementen bieden niet alleen isolatie, maar zorgen ook voor verdamping en koeling van de directe omgeving, wat bijdraagt aan een comfortabeler binnenklimaat.

Warmt werende materialen: De keuze van gevelmaterialen en dakbedekking die minder zonlicht absorberen, helpt om de warmteoverdracht naar binnen te beperken.

De rol van biobased bouwmaterialen

Biobased bouwmaterialen spelen een belangrijke rol in het creëren van hittebestendige woningen. Veel natuurlijke materialen, zoals hout, hennep, stro of vlas, beschikken over uitstekende isolerende en vochtregulerende eigenschappen. Ze kunnen op natuurlijke wijze warmte bufferen en vertraagd afgeven, wat bijdraagt aan een stabieler en comfortabeler binnenklimaat. Dit maakt ze uitermate geschikt voor een ontwerp dat oververhitting wil voorkomen. Bovendien dragen biobased materialen bij aan een lagere ecologische voetafdruk en een gezonder binnenklimaat, passend bij de bredere duurzaamheidsdoelen.

Ook bestaande woningen klimaatbestendig maken

Niet alleen bij nieuwbouw, maar ook bij bestaande woningen kunnen bewoners zelf maatregelen nemen om de impact van hitte te verminderen en oververhitting tegen te gaan:

Groen in de tuin: Het planten van bomen en struiken kan aanzienlijke schaduw bieden voor het huis, de gevels en de ramen, waardoor direct zonlicht wordt geweerd. Plaats bomen zo dat ze in de zomer hun bladeren hebben voor schaduw, en in de winter hun bladeren verliezen om zonlicht binnen te laten.

Gras in plaats van tegels: Gras en open grond houden aanzienlijk minder warmte vast dan bestrating of stenen. Door verharde oppervlakken te vervangen door groen, kan de temperatuur rondom de woning dalen.

Groene gevels: Laat klimplanten tegen de gevel van het huis groeien. Deze zorgen voor natuurlijke isolatie en verdamping, wat de opwarming van de gevel vermindert en zo de binnentemperatuur helpt reguleren.

Andere maatregelen: Denk ook aan het aanbrengen van buitenzonwering, het plaatsen van reflecterende folie op ramen of het creëren van natuurlijke tocht.

De aanstaande hittegolf herinnert ons eraan dat toekomstbestendig bouwen verder gaat dan energiezuinigheid; het gaat ook om het creëren van gezonde en comfortabele leefomgevingen in een veranderend klimaat. De integratie van klimaatadaptieve strategieën en biobased materialen, zowel in nieuwbouw als in bestaande woningen, is daarbij essentieel.

Deel dit artikel: