- Nikita de Ruiter
- 24 uur geleden
- 2 minuten om te lezen


Een succesvolle circulaire bouweconomie vraagt om meer dan alleen duurzame materialen; het vereist ook dat gebouwen en hun componenten losmaakbaar zijn. Deze aanpak zorgt ervoor dat waardevolle materialen, zoals hout en andere biobased grondstoffen, na hun eerste levenscyclus eenvoudig kunnen worden hergebruikt. Zonder de mogelijkheid tot demontage blijft veel circulair potentieel onbenut.
De essentie van losmaakbaarheid voor circulariteit
Losmaakbaar bouwen houdt in dat verbindingen en constructies zo worden ontworpen dat materialen en componenten zonder waardeverlies of kwaliteitsverlies kunnen worden gedemonteerd. In de traditionele bouw worden materialen vaak onlosmakelijk met elkaar verbonden, wat hergebruik bemoeilijkt en vaak leidt tot 'downcycling' of afval.
Door te kiezen voor losmaakbare verbindingen ā zoals schroeven in plaats van lijm, of droge stapelmethoden ā blijven materialen en onderdelen intact. Dit maakt het mogelijk om ze direct opnieuw in te zetten in andere projecten, hun levensduur te verlengen en de behoefte aan nieuwe, primaire grondstoffen te verminderen. Het behoud van waarde en kwaliteit staat hierbij centraal, wat cruciaal is voor een efficiĆ«nte circulaire keten.
Biobased materialen: ideaal voor demontage, mits goed toegepast
Biobased bouwmaterialen, zoals hout, vlas, hennep, stro en natuurlijke isolatiematerialen, zijn bij uitstek geschikt voor een circulaire economie. Ze zijn hernieuwbaar en kunnen vaak op verschillende manieren opnieuw worden toegepast. Echter, hun volledige circulaire potentieel wordt pas benut als ze ook losmaakbaar zijn toegepast. Hout is bijvoorbeeld uitermate geschikt voor hergebruik, maar alleen als de houten elementen eenvoudig gedemonteerd kunnen worden uit een gebouw.
Het ontwerp van de verbindingen en de totale constructie is hierbij doorslaggevend. Door vanaf het begin rekening te houden met demontage, worden biobased materialen geen afval, maar waardevolle grondstoffen voor toekomstige projecten. Dit versterkt hun rol in het verminderen van de milieubelasting en het vastleggen van CO2 op de lange termijn.
Kansen en uitdagingen in de praktijk
Het concept van losmaakbaar bouwen biedt aanzienlijke voordelen:
Flexibiliteit en aanpasbaarheid: Gebouwen kunnen eenvoudiger worden aangepast aan veranderende functies en woonwensen.
Waardebehoud: Materialen behouden hun economische en ecologische waarde over meerdere cycli.
Minder afval: De hoeveelheid bouw- en sloopafval wordt aanzienlijk gereduceerd.
Tegelijkertijd zijn er uitdagingen, zoals de noodzaak voor nieuwe ontwerpkennis, aangepaste bouwtechnieken en de ontwikkeling van ketens voor materiaalterugwinning. Samenwerking tussen ontwerpers, bouwers, producenten en demontagebedrijven is essentieel om deze uitdagingen te overwinnen en de potentie van losmaakbaar biobased bouwen volledig te realiseren.
Losmaakbaarheid is dus geen optioneel detail, maar een fundamentele pijler voor een robuuste en toekomstbestendige biobased bouwsector.
Deel jouw ervaring: bouw jij losmaakbaar biobased?
Ben jij een architect of bouwer die al werkt met losmaakbare en circulaire bouwprincipes in combinatie met biobased materialen? Of ken je inspirerende projecten die hierin vooroplopen? We zijn benieuwd naar jouw ervaringen en voorbeelden!
Neem contact met ons op via of deel je projecten in de reacties onder dit artikel. Samen brengen we de circulaire biobased bouw in Nederland verder!